Богдан Петецкий: Ludzie z Gwiazdy Ferriego

Na odlegla planete dociera misja ratunkowa, przybywajaca by wyjasnic losy ekspedycji naukowej, ktora wyladowala na niej dziesiec miesiecy temu. Nieoczekiwanie zaloga przybywajacego statku staje sie strona w dlugotrwalym konflikcie miedzy dwoma zamieszkujacymi planete rozumnymi rasami — jedna rozwijajaca sie w oceanie, a druga na ladzie.

Wkrotce odkrywaja straszliwa prawde — czlonkowie ekspedycji naukowej zostali pojmani przez oceaniczna rase, po czym kopiowani po to, by walczyc przeciw ich ladowym sasiadom. Czlonkowie misji ratunkowej odbijaja naukowcow, ale staja przed problemem — czy uratowani moga powrocic na Ziemie?

Obca rasa zmienia bowiem psychike kopii tak, by uwypuklic nasza wrodzona agresywnosc, skierowac ja na swego odwiecznego wroga rozwijajacego sie na ladzie. Gilly, jeden z czlonkow misji ratunkowej, cybernetyk i zarazem narrator powiesci, jest przeciwny temu, by kopie naukowcow mogly powrocic, uwaza ze sa skazone przez obcych, potencjalnie grozne dla calej ludzkiej cywilizacji. Jak odroznic prawdziwych ludzi od tworow obcej bioinzynierii? Gilly emu udaje sie to, ale za realizacje swego pomyslu placi ogromna cene…

Kontakt z obcymi cywilizacjami jest tu przedstawiony niezbyt optymistycznie: ziemska cywilizacja natknela sie juz na kilka obcych ras, ale nie moze sie z nimi nawiazac dialogu, podobnie jest na trzeciej planecie gwiazdy Feriego. Obca cywilizacja jest tu widziana bardziej jak sila przyrody, ktora mozna zbadac i ktora moze przysporzyc cierpien nieuwaznym badaczom, ale nie mozna z nia znalezc plaszczyzny porozumienia.

Ludzie z gwiazdy Feriego maja juz swoje lata i trudno by ja nazwac sensacyjna czy tez rozrywkowa w wymowie. Choc akcja toczy sie szybko i nie brak w niej gwaltownych zwrotow, to wydarzenia opisywane sa powoli, z punktu widzenia jednego z czlonkow zalogi, z jego obszernym komentarzem, wewnetrznymi przezyciami. Bywaja w powiesci mniej jasne fragmenty, ale jednak taki sposob prowadzenia narracji wydaje sie byc bardzo autentyczny.

Sa w niej statki kosmiczne szybsze niz swiatlo, hibernatory na ich pokladzie pozwalajace przezyc tak szybki loty zalodze, miotacze antymaterii, projektory holowizyjne tworzace zludzenie wirtualnej rzeczywistosci, umiejetnosc transplantacji mozgu, kalkulatory o mozliwosciach przewyzszajacych wspolczesne nam komputery…

Jak na powiesc o podboju kosmosu i kontakcie z obca cywilizacja przystalo, wiele jest w niej techniki. Nie jest ona jednak otrzymana wlasnie zabawka w rekach czlowieka, lecz jego narzedziem pracy, pomaga, ale i rodzi problemy — przez to wydaje sie bardzo zwyczajna i dobrze wkomponowana w swiat powiesci.

Czy warto ja wziac dzis do reki? Z pewnoscia tak, chocby dlatego by przekonac sie, ze polska fantastyka jest starsza niz nam sie moze wydawac i juz dziesiatki lat temu miala sporo do powiedzenia… a nie wszystko to ustami Lema.

Jaroslaw Zielinski